ذکر (از اسامی قرآن)

از دانشنامه‌ی اسلامی



«ذکر» گاهی به معنای «حفظ» و گاهی به معنای «یادآوری» است. البته یادآوری ممکن است با دل صورت بگیرد (ذکر درونی و باطنی) و ممکن است با زبان باشد (ذکر لفظی).

اطلاق ذکر، تذکره و... بر قرآن کریم یا به این دلیل است که قرآن مردم را به یاد خدا می‌اندازد یا به خاطر یادآوری داستان پیشینیان یا به دلیل بیان تمام حقایق و مبانی دین و احکام شریعت اسلام و امور خیر و صلاح بندگان است.

«الذکر، ذکر، ذکری و تذکره» از اسامی و صفات قرآن به شمار می‌آیند. موارد کاربرد آن‌ها در قرآن کریم به‌ قرار ذیل است:

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن